22 มิถุนายน 2554

มารู้จัก...โรคจุดสีน้ำตาลข้าวโพด

โรคจุดสีน้ำตาล หรือ Physoderma brown spot เกิดจากเชื้อรา Physoderma maydis ซึ่งจัดอยู่ในจำพวกราชั้นต่ำ

การระบาดของโรคจุดสีน้ำตาลอย่างรุนแรงพบได้ไม่บ่อยนัก แต่ก็เกิดขึ้นได้เมื่อมีสภาพแวดล้อมเหมาะสมและพันธุ์มีความอ่อนแอต่อโรค โดยทั่วไปไม่พบรายงานการก่อให้เกิดความเสียหายต่อผลผลิตทั้งในประเทศไทยหรือต่างประเทศที่มีการปลูกข้าวโพด และไม่จำเป็นต้องพ่นสารเคมีป้องกันกำจัดแต่อย่างใด

อาการของโรคจุดสีน้ำตาล คล้ายแต่ไม่ใช่ราสนิม...
มักมีผู้สับสนระหว่างโรคจุดสีน้ำตาลและโรคราสนิมและมีการวินิจฉัยโรคที่ไม่ถูกต้อง เนื่องจากโรคจุดสีน้ำตาลมีอาการคล้ายกับโรคราสนิม (southern rust)
โรคจุดสีน้ำตาลมีลักษณะดังนี้ เกิดจุดสีเหลืองขนาดเล็กบนใบ ถ้าเป็นโรคที่เส้นกลางใบ กาบใบ กาบหุ้มลำต้น เปลือกหุ้มฝัก มักจะเห็นเป็นจุดสีน้ำตาลเข้ม และจุดมีขนาดใหญ่กว่าที่ใบ

โรคจุดสีน้ำตาลมักเกิดจุดเหลืองหนาแน่นเป็นแถบๆ ตามขวาง เกิดจากตอนที่เชื้อเข้าทำลายตรงใบยอดซึ่งเป็นส่วนที่มีความชื้นและเมื่อใบมีการเจริญยืดตามการเจริญเติบโตจึงเกิดเป็นแถบ  อาการโรคจุดน้ำตาลบนเส้นใบจะเกิดจุดสีน้ำตาลเข้มขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นอาการที่แตกต่างจากโรคราสนิม  ที่สำคัญโรคราสนิมจะสร้างสปอร์สีส้มจำนวนมากใน pustule ที่มีลักษณะเป็นตุ่มนูน (ภาพที่ 11)  เมื่อใช้มือลูบบนแผลจะมีผงสีสนิมติดมากับมือ


ภาพที่ 1 อาการระยะแรกของโรคจุดสีน้ำตาล


ภาพที่ 2 โรคจุดสีน้ำตาลบนเส้นกลางใบจะมีสีน้ำตาลเข้ม มีขนาดใหญ่กว่าจุดที่ใบ


ภาพที่ 3 จุดเหลืองเป็นแถบหนาแน่นตามขวางบนใบข้าวโพด


ภาพที่ 4


ภาพที่ 5 และภาพที่ 4 การระบาดของโรคจุดสีน้ำตาลในข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ลูกผสมพันธุ์การค้า
 ในไร่เกษตรกร อ.ตากฟ้า จ.นครสวรรค์
20 มิถุนายน 54



ภาพที่ 6 โรคจุดสีน้ำตาลบนกาบใบ



ภาพที่ 7 โรคจุดสีน้ำตาลเกิดที่ลำต้น จะเห็นผงสีน้ำตาลซึ่งเป็นสปอร์ของเชื้ออยู่ในลำต้น



ภาพที่ 8 ลักษณะสปอร์ (sporangium)ของเชื้อโรคจุดสีน้ำตาล Physoderma maydis


ภาพที่ 9 ภาคตัดขวางเซลล์กาบใบข้าวโพด (cross section)  จะเห็นสปอร์ (sporangium) ของเชื้อ
 Physoderma maydis อยู่ในเซลล์


ภาพด้านล่าง จากภาพที่ 10-12 เป็นอาการและเชื้อสาเหตุโรคราสนิม

ภาพที่ 10 อาการของโรคราสนิม จะมีผงสปอร์สีส้มบนแผล


ภาพที่ 11 ตุ่มนูน (pustule)ที่บรรจุสปอร์ของเชื้อราสนิม


ภาพที่ 12 ลักษณะของเชื้อโรคราสนิม Puccinia polysora

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

เนื้อหา